Schaarbeek door de jaren heen
- 1120
Uit dat jaar stamt het oudste, tot nog toe gekende document dat melding maakt van de naam Scarenbeka of Scarenbeke (overdracht van de Sint-Servaasparochie aan het Sint-Vincentiuskapittel van Zinnik).
- +/- 1215
Geboorte van de heilige Aleidis (ook Aleydis, Adelheid of in het Frans Alice) in Schaarbeek. Ze treedt op zeer jonge leeftijd toe tot de cisterciënzerabdij van Ter Kameren. Ze wordt door lepra getroffen en, zoals dat in die tijd de gewoonte was, moet ze daarom in afzondering leven. Verlamd en nagenoeg blind legt ze zich steeds meer toe op de mystiek. Ze brengt haar dagen biddend door en bidt onder andere voor de grote koningen van die tijd, Frederik II van het Heilige Roomse Rijk en Lodewijk IX van Frankrijk (de heilige Lodewijk) die allebei op kruistocht trokken. Na het overlijden van Aleidis in 1250 worden verschillende mirakels aan haar toegeschreven en wordt ze heilig verklaard. Ze werd lange tijd vereerd in de gemeente Schaarbeek (ze wordt op 11 juni gevierd).
- 1526
Schaarbeek telt 112 huizen en bijna 600 inwoners.
- 1572-1573
De troepen van prins Willem van Oranje, die strijd leveren tegen die van de hertog van Alba, kamperen in de omgeving van Sterrebeek. Ze verwoesten het omliggende platteland, nemen het vee, de paarden en alle voedsel mee, en plunderen de kerken en kloosters .
- 1574
De Josaphatvallei krijgt haar naam van een pelgrim die uit Palestina terugkeerde, omdat het dal hem sterk aan de gelijknamige vallei vlakbij Jeruzalem deed denken. Hij laat een zuil in natuursteen – dat ondertussen is verdwenen – optrekken op de zogenaamde Heiligenberg (bij de ingang van het park langs de Leuvensesteenweg).
- 1579-1585
Schaarbeek krijgt opnieuw zwaar te lijden onder de vele oorlogen die in Brussel en omgeving worden gevoerd.
- 1612
De pastoor van de Sint-Servaasparochie, Nicaise Mozet, laat bij zijn overlijden een fonds na om in het onderhoud van zes arme vrouwen te voorzien. Achter het kerkhof van de Sint-Servaaskerk worden er kleine huisjes voor hen gebouwd. Het gasthuis "Fondatie op 't Kerkhof" zou tot het midden van de 19de eeuw onderdak bieden aan kansarme oude dames. In 1892 werd een echt rusthuis opgericht, het rusthuis "Albert De La Tour", zo genoemd naar de belangrijkste schenker, een rijke industrieel. De straat waar het kleine 17de-eeuwse gasthuis was gevestigd, werd vanaf 1851 de Fondatiestraat genoemd. Later zou de straat, bij de inrichtingswerken van de Louis Bertrandlaan aan het begin van de 20ste eeuw, tot de Joseph Brandstraat worden omgedoopt.
- 1673
Tijdens de Hollandse Oorlog kamperen de Franse troepen van Lodewijk XIV in Schaarbeek en maken het dorp met de grond gelijk.
- 1690
Na de slag bij Fleurus (oorlog van de Liga van Augsburg), vestigt markies de Castagna zijn hoofdkwartier in Schaarbeek.
- 1706
De hertog van Marlborough, verwikkeld in de Spaanse successieoorlog, laat zijn troepen hun tenten opslaan op de Zavelberg (het hoge deel van Schaarbeek, waar de huidige Sint-Servaaskerk staat).
- 1740-1748
De Oostenrijkse successieoorlog brengt nog meer soldatentroepen naar Schaarbeek. Hannoveranen, Fransen en vervolgens Oostenrijkers bezetten de verschillende kastelen in de gemeente en leggen beslag op alles wat binnen hun bereik ligt.
- 1746
De Maarschalk van Saksen verblijft in Schaarbeek (Lehonplein) tijdens het beleg van Brussel.
- 1752-1780
Landvoogd Karel van Lotharingen huurt het kasteel Monplaisir en organiseert jachtpartijen in de omringende bossen. In de vallei worden ook de eerste paardenwedrennen van het Brusselse Gewest gehouden.
- 1795-1800
Na de Franse Revolutie vallen de stad Brussel en haar voorsteden onder Frans bewind. Het Dijledepartement wordt opgericht en Schaarbeek krijgt een autonoom bestuur. De eerste burgemeester wordt aangesteld: André Gossens.
- 1804
Tijdens een bezoek aan Brussel komt Napoleon zijn troepen schouwen op de vlakte van Monplaisir.
- 1815
Op 22 mei verzamelen de troepen van Hannover en Brunswick op diezelfde vlakte van Monplaisir. De Hertog van Wellington schouwt zijn troepen voor ze in de nacht van 15 op 16 juni de mars naar Waterloo aanvatten.
- 1830
De Belgische Revolutie breekt uit. De Prins van Oranje laat zijn troepen hun tenten opslaan op de heuvels van Diegem, Evere en Schaarbeek. Op 22 september vestigt hij zijn hoofdkwartier in het huis van de Schaarbeekse burgemeester Herman. Na een slag van drie dagen, trekken de Nederlandse troepen zich geleidelijk terug uit de hoofdstad. Willem van Oranje brengt enkele uren door in het huis van generaal Eenens in de Haachtsesteenweg (Huis der Kunsten). Bij zijn vertrek uit Schaarbeek neemt hij 22 inwoners mee als gijzelaars, die hij pas op 18 oktober zou vrijlaten. In dat jaar telt Schaarbeek bijna 1.800 inwoners.
- 1835
Ingebruikname van het station van de Groene Dreef op de allereerste spoorlijn van het land tussen Brussel en Mechelen. Dit is de start van de verstedelijking van laag-Schaarbeek, die nog sneller zou ontwikkelen na de bouw van het Noordstation in 1844.
- 1840
Schaarbeek telt 4.550 inwoners.
- 1843
Bouw van de allereerste gemeenteschool van Schaarbeek op nr. 242 van de Haachtsesteenweg. Charles-Louis Bisschop wordt officieel aangesteld als de eerste leraar. Een gedenkplaat op het gebouw op de hoek van de steenweg en de Louis Bertrandlaan herinnert aan de locatie van die eerste school .
- 1850
Schaarbeek telt 8.630 inwoners.
- 1853
Er worden stierengevechten georganiseerd en net buiten de stad, op het Ernest Solvayplein (het vroegere marktplein), werd een arena gebouwd. Om de gevoelige zielen gerust te stellen, verzekert het gemeentebestuur dat er geen druppel bloed zal vloeien. De eerste voorstelling vindt plaats op 21 augustus in aanwezigheid van meer dan 12.000 bezoekers. De stierenvechters, die speciaal uit Spanje overkwamen, zouden tot 4 september erg veel kijklustigen lokken .
- 1856
Aanvang van de overwelving van de Maalbeek.
- 1859-1861
De eerste Nationale Schietbaan verrijst aan het Daillyplein.
- 1862
Generaal Eenens onthaalt koning Oscar II van Zweden in zijn woning (het huidige Huis der Kunsten).
- 1865
Inwijding van de overdekte Sinte-Mariamarkt.
- 1870
Schaarbeek telt 25.327 inwoners. In de Vooruitgangstraat wordt een ziekenhuis ingericht om er gekwetste soldaten van de gevechten tussen Frankrijk en Pruisen te verzorgen (België was toen neutraal gebied).
- 1871
De eerste paardentram doorkruist Schaarbeek. De tramlijn verbindt het Rogierplein met de kerk van Laken langs de Vooruitgangstraat. Later komen daar nog meer lijnen bij: de verbinding tussen Schaarbeek en het Ter Kamerenbos en de lijn die de Brabantstraat, de Gallaitstraat en het Paviljoenplein bedient.
- 1870-1876
Elke wijk krijgt een gemeenteschool (nr. 4 en 8 in de Keulen- en Gaucheretstraat, nr. 5 en 6 in Helmet, nr. 7 in de Josaphatstraat, nr. 9 en 10 in de Daillylaan). De nieuwe Sint-Servaaskerk staat in de steigers.
- 1887
Op 21 juli opent koning Leopold I plechtig het gloednieuwe gemeentehuis gebouwd naar de plannen van Jules-Jacques Van Ysendyck.
- 1889
De Nationale Schietbaan aan het Daillyplein, die te klein en te gevaarlijk was geworden voor de groeiende wijk errond, verhuist naar een groot terrein, naast de toekomstige Reyerslaan.
- 1899
Na de brand in de Sinte-Mariamarkt openen de nieuwe Hallen hun deuren .
- 1900
Schaarbeek telt 64.000 inwoners.
- 1901
Met de welwillende toestemming van burgemeester Guillaume Kennis, experimenteert Henri Villard met zijn autogiro (de voorloper van de helikopter), die hij "Nouvel Aviateur" doopte, op het binnenplein van het gemeentehuis (dat toen achteraan nog niet was dichtgebouwd). Maar omdat de motor te zwaar is, wil het toestel helaas niet opstijgen. In herinnering aan dit experiment, besluit de gemeente Schaarbeek het straatje tussen de Wijnheuvelenstraat en de Paul Deschanellaan naar de ingenieur te vernoemen.
- 1902
Het eerste paviljoen van het station van Schaarbeek wordt plechtig geopend (vleugel met klokkentoren). In 1913 wilde de staat het station uitbreiden door er een grote hal voor Verloren Stappen aan toe te voegen. Het uitbreken van de Eerste Wereldoorlog vertraagde het project, dat pas in 1919 werd afgerond.. De gebouwen werden naar een ontwerp van Franz Seulen in Vlaamse neorenaissancestijl opgetrokken. Deze stijl speelt in op de architectuur van het gemeentehuis dat rechtstreeks in het verlengde van het station op het traject van de Koninklijke Sinte-Mariastraat ligt .
- 1904
Het net aangelegde Josaphatpark wordt op 26 juni met veel vertoon plechtig geopend. Koning Leopold II, die een rol speelde in de aanleg, bezoekt het park enkele dagen later, op 3 juli .
- 1905
De laatste getuige van de middeleeuwse geschiedenis van Schaarbeek, de oude Sint-Servaaskerk, wordt gesloopt.
- 1911
Een aangestoken brand vernielt het gemeentehuis in de nacht van 16 op 17 april. De dader of daders worden nooit gevonden. De zoon van de eerste architect, Maurice Van Ysendyck, wordt aangesteld voor de heropbouw. Het gemeentebestuur neemt tijdelijk zijn intrek in de nijverheidsschool in de Bijenkorfstraat. In 1915 gaan de gemeentelijke ambtenaren opnieuw aan het werk in het nieuwe gemeentehuis, dat nog in aanbouw is.
- 1913
Het Sportpaleis wordt plechtig geopend.
- 1914
De eerste troepen van het Duitse leger, die naar het centrum van Brussel oprukten, houden op 20 augustus halt in Schaarbeek en overnachten in de karabinierskazerne aan het Daillyplein.
- 1915-1918
Belgische verzetsstrijders, onder wie Gabrielle Petit en Philippe Baucq, worden door de Duitsers geëxecuteerd in de Nationale Schietbaan.
- 1919
Het nieuwe gemeentehuis wordt plechtig geopend door koning Albert I en koningin Elisabeth.
- 1924
De Italiaanse componist Giacomo Puccini wordt in de Sinte-Mariakerk begraven.
- 1940-1945
Opnieuw worden Belgische verzetsstrijders door de Duitsers geëxecuteerd in de Nationale Schietbaan.
- 1945
Generaal Dwight Eisenhower komt op 9 september in hoogsteigen persoon de naar hem genoemde laan (de vroegere Hortensialaan) openen. Hij wandelt door de laan, , woont vervolgens een defilé bij in het gemeentehuis, en luistert hij naar een uitvoering van het Amerikaanse volkslied door de leerlingen van de gemeentescholen. In de optocht loopt ook een ezel, het symbool van de gemeente. Eisenhower begrijpt aanvankelijk de bedoeling niet: in de VS staat de ezel voor de democratische partij, terwijl hijzelf republikein is. Na een woordje uitleg moet de generaal hartelijk lachen om het misverstand. In herinnering aan zijn bezoek aan Schaarbeek ontvangt Eisenhower een gegraveerd zwaard van kunstenaar Carlos van Dionant.
- 1946
Op 7 maart brengt de gemeente een eerbetoon aan Andrée De Jongh en zijn overleden vader Frédéric De Jongh, voormalig directeur van school 4. Deze twee verzetslieden richtten samen het ontsnappingsnetwerk Comète op. Frédéric De Jongh werd in 1944 gefusilleerd door de Duitsers.
- 1950
Schaarbeek telt 125.000 inwoners. Vanaf dat jaar daalt het aantal inwoners in lichte mate, maar het gaat vanaf het einde van de 20ste eeuw opnieuw in stijgende lijn.
- 1952
Verzustering tussen Schaarbeek en de gemeente Houffalize, die materiële steun van de gemeente krijgt om er weer bovenop te komen na de oorlog. Als teken van die vriendschap schenkt Schaarbeek haar kleine zusterstad een beeld van Pogge, een werk van beeldhouwer Louis Van Cutsem, dat vandaag nog steeds in de "rue de Schaerbeek" staat. Op haar beurt doopt de gemeente Schaarbeek een van haar pleinen om tot Houffalizeplein.
- 1963
De Nationale Schietbaan wordt gesloopt. In de plaats ervan komt het audiovisuele complex van de RTBF-VRT.
- 1966
Het Sportpaleis wordt gesloopt om plaats te maken voor de bouw van de woontoren "Brusilia".
- 1986
Schaarbeek telt 105.000 inwoners.
- 1994
Het gemeentehuis wordt als historisch monument beschermd door de Koninklijke Commissie voor Monumenten en Landschappen.
- 2005
Schaarbeek telt 110.000 inwoners.
- 2006
De mast van de Lalaing wordt op zijn oorspronkelijke plaats teruggezet, aan het begin van de Paul Deschanellaan. Dit werk van kunstenaar Jacques de Lalaing, dat ook "Het gevecht van tijgers en slangen" wordt genoemd, werd daar in 1927 neergezet, waarna het in 1953 naar een opslagplaats verhuisde. In 1993 wordt de elektriciteitsmast, zonder verlichting, teruggeplaatst op het Colignonplein, vóór het stadhuis. Na de terugkeer naar zijn oorspronkelijke standplaats, worden de ontbrekende elementen vanaf 2012 gerestaureerd en wordt het kunstwerk in zijn vroegere glorie hersteld .
- 2011
Schaarbeek telt 125.000 inwoners.
- 2014
Schaarbeek telt 130.000 inwoners.