Archief: Frédéric De Jongh

Een archief onder de loep

Begin september 2024 herdenken we de 80e verjaardag van de bevrijding van Brussel. Ter gelegenheid hiervan eren we Frédéric De Jongh, een leraar uit Schaarbeek die zijn leven heeft gegeven voor de geallieerden en het vaderland.

Een carrière als leraar

Frédéric De Jongh werd op 13 oktober 1887 in Brussel geboren. Hij haalde in 1908 zijn diploma van onderwijzer aan de normaalschool in Hoei en behaalde in 1909 een diploma in het onderwijzen van handenarbeid in lagere scholen voor jongens. In 1909 werd hij benoemd tot leraar aan de lagere school nr. 1 in Schaarbeek. In 1912 werd hij bibliothecaris in de bibliotheek van Helmet. Hij volgde ook een driejarige cursus metaalbewerking aan de nijverheids- en beroepsschool in Sint-Gillis (toen in de Stenen-Kruisstraat 69). Dankzij dit diploma verwierf hij een functie als leraar hout- en metaalbewerking in de 4e graad (hogere basisschool verbonden aan de nijverheidsschool van Schaarbeek). In 1940 werd hij benoemd tot directeur van de lagere school nr. 4 in de Gaucheretstraat (in die tijd een jongensschool).

Portret van Frédéric De Jongh (© Ligne Comète Line Remembrance)

Toetreding tot het verzet

In 1941 begon Frédéric De Jongh zijn dochter Andrée (bekend als Dédée) te helpen. Zij was een van de medeoprichters van het verzetsnetwerk Comète dat geallieerde soldaten, vooral piloten, hielp om vrije gebieden te bereiken. Frédéric De Jongh was onder meer verantwoordelijk voor het beheer van de verschillende safe houses in Brussel waar voortvluchtigen zich konden verbergen. De zussen Andrée en Micheline Dumon hielpen hem daar ook bij. De eerste werd in augustus 1942 gearresteerd, terwijl de tweede in 1944 ternauwernood aan arrestatie ontsnapte. Het Comète-netwerk werd echter geïnfiltreerd door spionnen die handelden in opdracht van de Duitsers, en verschillende leden werden gearresteerd. Frédéric De Jongh werd op 7 juni 1943 gearresteerd en op 28 maart 1944 in het fort van Mont-Valérien (Suresne, Frankrijk) gefusilleerd.

Portret van Andrée De Jongh

Eerbetoon

In september 1944 werd op initiatief van het schoolcomité van school nr. 4 een portret van Frédéric De Jongh in de hal van de school opgehangen, en kort daarna werd een gedenkplaat aangebracht in zijn eer. Dédée De Jongh, die op 15 januari 1943 gevangen genomen werd, werd op 22 april 1945 door het Rode Kruis bevrijd uit het kamp van Mauthausen. De vrouw van Frédéric De Jongh, Alice, en de zus van Andrée, Suzanne, werden ook gearresteerd, maar beiden overleefden de oorlog. Op initiatief van het gemeentebestuur van Schaarbeek werden er op 30 november 2023 vier struikelstenen (Stolpersteine) geplaatst voor het huis van de familie De Jongh, in de Emile Verhaerenstraat nr. 73.

Wilt u meer weten? Contacteer de dienst Gemeentearchieven (archieven@1030.be)

© Alle rechten voorbehouden