Archief: Een Schaarbeekse school aan zee

Archieven onder de loep

Schaarbeek heeft lange tijd een gemeenteschool voor zieke kinderen gehad. Deze ietwat bijzondere school bevond zich in de buurt van Blankenberge. Daar konden de leerlingen van de zeelucht genieten, die verkwikkend zou werken.

Gezonde lucht om weer gezond te worden

Na de Eerste Wereldoorlog waren er veel Schaarbeekse kinderen die ontberingen hadden geleden. Daarom besloot het gemeentebestuur, op initiatief van schepen Alexandre De Craene, om een vijftiende school te openen aan de kust. Daar konden zieke kinderen van alle gemeentescholen weer gezond worden.

De gemeente kocht een groot gebouw, Hotel De Zwarte Leeuw in het dorp Uitkerke, op een 15-tal minuten wandelen van het strand van Blankenberge. Op 15 oktober 1919, bij het begin van het nieuwe schooljaar, ontving de school haar eerste kleine gasten.

Sluiting in 1965

In 1965 besloot het gemeentebestuur om school nr. 15, ook wel de Alexandre De Craene-school genoemd naar de initiatiefnemer, te sluiten. De officiële reden was dat de gebouwen verouderd waren en dat er maar weinig Schaarbeekse leerlingen meer nood hadden aan een dergelijke zeekuur.

Officieus zou het voor de gemeente Schaarbeek, na het vastleggen van de taalgrens in 1963, op termijn moeilijk zijn geweest om een Franstalige onderwijsinstelling uit te baten op Vlaams grondgebied.

Op doktersadvies

Een arts moest kiezen welke kinderen van dit verblijf mochten genieten. Zo werden kinderen met tuberculose, astma, bloedarmoede of rachitis toegelaten tot de school. Het was ook de arts die besliste wanneer ze terug mochten keren naar Schaarbeek, eens de zeelucht zijn werk had gedaan.

Gezondheid en welzijn boven alles

Op het programma stonden normale lessen, maar ook turnoefeningen, lichaamsverzorging (baden, voeten wassen, handen wassen, enz.), naast spelletjes en wandelingen langs het strand. De school had ook een grote strandcabine waar ze al haar materieel kon opslaan.

En in de boomgaard en moestuin van de school konden de leerlingen de geneugten van tuinieren ontdekken. De school had ook een boerderij met tal van neerhofdieren.

Een speciaal voedingsregime

Alles werd eraan gedaan om de gezondheid van de kinderen te verbeteren die thuis over het algemeen weinig te eten kregen. Aangepaste, gevarieerde maaltijden, rijk aan voedingsstoffen, stonden op het menu. Zoals:

  • Ontbijt: koffie met melk en suiker, boterhammen, spek, gerookte haring, sardines of gesuikerde Quaker Oats.
  • Middagmaal: verschillende soepen, doorgaans gebraden vlees, seizoensgroenten en op vrijdag: verse vis of eieren.
  • Avondmaal: boterhammen, melk of koffie met melk.

Ook mogelijk waren griesmeel, rijst, appelcompote, peperkoek, speculaas, enz. De zwaksten kregen een kom melk of een ei, als aanvulling op hun maaltijden.

Het fries van de refter

De refter was een belangrijke plek voor school nr. 15. Dat is wel duidelijk. Het afgebeelde document is een tekening van het fries in de refter. Het zeilthema past goed bij de geografische ligging van deze plek. Dit fries is te zien op de foto van de refter.