Kleine anekdotes en straatnamen in de volksmond
U vraagt zich af wat de betekenis is van de naam van uw straat. Deze korte geschiedenis van de straten van Schaarbeek zal u alleszins op de goede weg helpen.
De gemeente Schaarbeek telt tegenwoordig iets meer dan 300 straten. Sommige benamingen illustreren duidelijk de lokale geschiedenis, terwijl andere hulde brengen aan - al dan niet beroemde - personages die in de stad der ezels gewoond hebben of er bekend waren.
Vooral dankzij een zeer bloeiend artistiek en literair verleden heeft de gemeente Schaarbeek hulde gebracht aan de artiesten door ongeveer een derde van haar straten naar hen te noemen (schrijvers, schilders, beeldhouwers, muzikanten).
Kom ze ontdekken, wandel door de kunstenaarswijken rond het Weldoenersplein, de schrijverswijken rond de Huart-Hamoirlaan en de wijk van de Vlaamse kunstenaars uit de XVIIde eeuw rond het gemeentehuis,…
Ook andere persoonlijkheden werden niet vergeten. Of het nu gaat om politici, industriëlen, ingenieurs, advocaten, architecten of artsen,… ze maken allemaal deel uit van de Schaarbeekse geschiedenis.
Kom ten slotte zeker ook eens langs in de bloemenwijk aan beide kanten van het Josaphatpark, en de edelstenenwijk in de buurt van het Plaskyplein.
Opnieuw een voorbeeld van verkeerde vertaling: de oude Vlaamse benamingen Hannekesweg en Eksterweg verwijzen immers naar de ekster, en niet naar de raaf.
Geboren in Brussel in 1847, overleden in Sint-Joost-ten-Node in 1912.
Industrieel. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1888-1912) en provincieraadslid (1908-1912).
Geboren in Lahamaide in 1812, overleden in Schaarbeek in 1898.
Onderluitenant en daarna kapitein in het Belgisch leger in het 3de regiment van de jagers te voet. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1888-1898). Richtte in 1878 het brandweerkorps van Schaarbeek op.
Geboren in Schaarbeek in 1850, overleden in Sint-Joost-ten-Node in 1910.
Meetkundig schatter en landeigenaar. In 1910 liet hij bij testament meerdere stukken grond na aan de gemeente, en op die gronden werd een straat aangelegd die zijn naam draagt.
Geboren in Tréguier (Frankrijk) in 1823, overleden in Parijs (Frankrijk) in 1892.
In de Semitische talen gespecialiseerd Frans filoloog. Toen hij in 1860 op missie werd gestuurd naar Libanon bezocht hij Palestina, en dit inspireerde hem tot een van zijn grootste werken: L'histoire des origines du christianisme (Geschiedenis van de oorsprong van het christendom). Werd in zijn tijd beschouwd als een meester in het genre en stond bekend als beoefenaar van het ritmisch proza.
Geboren in Jemeppe-sur-Meuse in 1645, overleden in Bougival (Frankrijk) in 1708.
Naar zijn echte naam Sualem Rennequin. Uitvinder van een systeem voor het oppompen van mijnwater. Op bevel van Lodewijk XIV heeft hij zijn uitvinding vervolmaakt en bouwde hij in Marly-le-Roi een installatie om Seinewater over te pompen naar de vijvers van Versailles, die 165 meter hoger lagen. Colbert, vertrouwensman van de Koning, eigende zich het geestelijke vaderschap van deze uitvinding toe en hield het loon van Rennequin, een eenvoudige arbeiderszoon, voor zichzelf.
Geboren in Aarschot in 1843, overleden in Schaarbeek in 1924.
Luitenant-kolonel in het Belgisch leger. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1904-1921), schepen in Schaarbeek (1905-1909), daarna burgemeester van Schaarbeek (1909-1921). In 1914 heeft hij in het gezelschap van de burgemeester van Brussel, Adolphe Max, met de vertegenwoordiger van de Duitse troepen over de bezetting van Brussel onderhandeld, tijdens besprekingen die plaats vonden in de Prins Boudewijnkazerne op het Daillyplein.
Geboren in Elsene in 1866, overleden in Ukkel in 1942.
Belgisch kunstschilder en afficheontwerper, gevormd aan de academie van Sint-Joost-ten-Node. Later ging hij naar de Academie voor Schone Kunsten van Brussel.
Als gerenommeerd schilder bij de burgerij en in officiële kringen, tekende hij merkwaardige portretten waaronder die van de koninklijke familie, van wie hij op een bepaald moment de hofschilder was.
Was achtereenvolgens leraar en directeur aan de Academie voor Schone Kunsten van Brussel. Hij tekende er zijn affiches onder het pseudoniem Hamner, een anagram van zijn voornaam.
Woonde in Schaarbeek, in de Thomas Vinçottestraat 42, Trooststraat 164, daarna in de Rogierlaan 365.
Geboren in Luik in 1831, overleden in Schaarbeek in 1892.
Belgisch componist. Toen hij 13 was, ging hij naar het klein seminarie van Sint-Truiden; hij volgde er een deel van zijn humaniora en kreeg de zorg toevertrouwd voor een cursus notenleer en samenzang. Op zijn 18 jaar werd hij tot het Conservatorium van Brussel toegelaten. Zijn werk is aanzienlijk: hij schreef meer dan honderd liederen, een cantate en koorzangen voor mannen- en vrouwenstemmen. De kerkmuziek neemt ook een belangrijke plaats in in zijn werk: zijn religieuze composities zijn over zowat heel Europa verspreid.
Geboren in Doornik in 1855, overleden in Parijs (Frankrijk) in 1898.
Belgisch Franstalig schrijver, dichter en dramaturg. Zijn werk is symbolisch van stijl en wordt beheerst door het meesterwerk Bruges la morte.
Familie van landeigenaars die in 1863 aan de gemeente, zonder compensatie, gronden heeft geschonken noodzakelijk voor de bouw van de Wijnheuvelen- en de Trooststraat. In 1900 heeft de gemeenteraad beslist de Wijnheuvelenstraat en de verlenging van de Verboeckhavenstraat te verbinden met een nieuwe verkeersweg die de naam Roelandts kreeg, uit erkentelijkheid voor de belangrijke rol die de familie speelde in de ontwikkeling van deze wijk.
Deze journalist werd in 1800 geboren in Saint-Quentin (Frankrijk), en overleed in Sint-Joost-ten-Node in 1885. Hij was gedomicilieerd in Luik, en nam voortdurend de Nederlandse regering op de korrel. In 1830 trok hij, aan het hoofd van 300 Luikenaars, Brussel binnen en verjoegen ze de notabelen uit het stadhuis. Hij maakte vervolgens deel uit van het Voorlopig Bewind, en was achtereenvolgens gouverneur van Antwerpen (1831), minister van Binnenlandse Zaken (1832), minister van Openbare Werken (1840 - 1857) en minister van Buitenlandse Zaken (1857 - 1868). De Rogierstraat heette eerst de Grensstraat, omdat ze de grens met de parochie Sint-Maria aangaf.
Geboren in Nimy in 1857, overleden in Schaarbeek in 1916.
Onderstationschef. Hij stierf op 26 juli 1916 voor het vaderland, gefusilleerd door de Duitsers.
Verwijst naar een van de twee beken met deze naam die in de Woluwe uitmondde en door Sint-Lambrechts-Woluwe kronkelde. De andere Roodebeek stroomde door het Josaphatdal en mondde uit in de Maalbeek, ter hoogte van de Brusilia-toren.
Geboren in Düsseldorf (Duitsland) in 1867, overleden in Schaarbeek in 1925.
Industrieel en landeigenaar. Bij Koninklijk Besluit in 1903 kreeg hij de toelating om de straat die zijn naam draagt aan te leggen op zijn grondgebied.
Geboren in New York (Verenigde Staten) in 1858, overleden in Oyster-Bay (Verenigde Staten) in 1919.
Vice-minister van de Zeemacht in 1897, vervolgens in 1900 Vice-president van de Verenigde Staten van Amerika. Na de moord op McKinley werd hij Amerikaans President in 1901.
Geboren in Siegen (Duitsland) in 1577, overleden in Antwerpen in 1640.
Belgisch kunstschilder. Tijdens een lang verblijf in Italië breidt hij zijn kennis over de Italiaanse meesters, zoals Veronese, Tintoretto en Titiaan, aanzienlijk uit. Zijn werken worden gekenmerkt door een uitzonderlijk gevoel voor compositie. Hij lag aan de basis van de noordelijke barok en was een van de grootmeesters van de decoratieve schilderkunst.