Kleine anekdotes en straatnamen in de volksmond
U vraagt zich af wat de betekenis is van de naam van uw straat. Deze korte geschiedenis van de straten van Schaarbeek zal u alleszins op de goede weg helpen.
De gemeente Schaarbeek telt tegenwoordig iets meer dan 300 straten. Sommige benamingen illustreren duidelijk de lokale geschiedenis, terwijl andere hulde brengen aan - al dan niet beroemde - personages die in de stad der ezels gewoond hebben of er bekend waren.
Vooral dankzij een zeer bloeiend artistiek en literair verleden heeft de gemeente Schaarbeek hulde gebracht aan de artiesten door ongeveer een derde van haar straten naar hen te noemen (schrijvers, schilders, beeldhouwers, muzikanten).
Kom ze ontdekken, wandel door de kunstenaarswijken rond het Weldoenersplein, de schrijverswijken rond de Huart-Hamoirlaan en de wijk van de Vlaamse kunstenaars uit de XVIIde eeuw rond het gemeentehuis,…
Ook andere persoonlijkheden werden niet vergeten. Of het nu gaat om politici, industriëlen, ingenieurs, advocaten, architecten of artsen,… ze maken allemaal deel uit van de Schaarbeekse geschiedenis.
Kom ten slotte zeker ook eens langs in de bloemenwijk aan beide kanten van het Josaphatpark, en de edelstenenwijk in de buurt van het Plaskyplein.
Adolphe Lacomblé werd in 1821 geboren in Brussel, waar hij in 1886 ook overleed. Hij was een Belgische, Franstalige schrijver, en afdelingschef van het Brusselse gemeentebestuur. Hij was eveneens landschapsschilder en auteur van een ‘mémoire sur l’état actuel de la peinture’ (verhandeling over de huidige stand van de schilderkunst), verschenen in 1847. Hij was lid van de vrijmetselaarsloge. Deze straat heette voordien de Cameestraat, en kreeg haar nieuwe naam in 1912.
Geboren in Limelette in 1819, overleden in Brussel in 1905.
Secretaris-generaal op het Ministerie van Buitenlandse Zaken. Verkreeg van Nederland het tolgeld op de Schelde. Nam in 1885 deel aan de Conferentie van Berlijn, die de onafhankelijkheid van Kongo uitriep.
Geboren in Marche-en-Famenne in 1862, overleden in Fontainebleau (Frankrijk) in 1920.
Industrieel. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1895-1896), provincieraadslid (1888-1892) en senator (1892-1894, 1902-1919).
Oprichter van de Cercle libéral progressiste in 1886.
Geboren in Namen in 1856, overleden in Schaarbeek in 1912.
Chirurg. Hoofd van de chirurgische dienst van het Burgerlijk Ziekenhuis van Schaarbeek.
Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1895-1902).
Geboren in Kasteelbrakel in 1847, overleden in Schaarbeek in 1925.
Landeigenaar. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1896-1911) en schepen in Schaarbeek (1908-1911).
Geboren in Brugge in 1829, overleden in Schaarbeek in 1895.
Ambtenaar. Gemeenteraadslid in Schaarbeek (1870-1895), schepen in Schaarbeek (1870-1891), vervolgens burgemeester van Schaarbeek (1891-1895).
Geboren in Gent in 1862, overleden in Elsene in 1941.
Belgisch Franstalig dichter en schrijver.
Oprichter van La Pléiade (Parijs). Woonde in de Seutinstraat in Schaarbeek, alvorens conservator te worden van het Wiertzmuseum. Woonde in de Seutinstraat 45 in Schaarbeek.
Geboren in Sint-Jans-Molenbeek in 1840, overleden in Schaarbeek in 1906.
Ploegbaas in de gasfabriek van de Staat.
Lid van het weldadigheidsbureel (1893-1906). Lid van het bestuur van de bejaardentehuizen (1893-1906).
Geboren in La Louvière in 1876, overleden in Schaarbeek in 1943.
Belgisch kunstschilder, leerling aan de academie van Bergen en van Antwerpen. Had een voorliefde voor landschappen en stadsgezichten. Zijn palet werd met de jaren helderder en zijn stijl impressionistisch met flamboyant koloriet. Woonde in de Couroublestraat 16 in Schaarbeek.
Geboren in Brussel in 1822, overleden in Schaarbeek in 1904.
Belgisch Franstalig én Nederlandstalig schrijver. Voornamelijk van toneelstukken en van populaire verhalen, waaronder Le marollien en Le conteur bruxellois.
Prosper Lefrancq werd in 1808 geboren in Brussel, waar hij in 1867 ook overleed. Hij was grondbezitter, en van 1863 tot 1867 was hij gemeenteraadslid in Schaarbeek; van 1864 tot 1867 ook schepen. Eerst was hij lid van het weldadigheidsbureel, en later werd hij er de voorzitter van (1862 - 1684). Voorheen droeg deze straat de naam Verenigingsstraat.
Geboren in Pommerœul in 1809, overleden in San Remo (Italië) in 1872.
Kapitein in het Belgisch leger. Leraar aan de Koninklijke Militaire School in 1838. Nam in 1830 deel aan de Belgische revolutie. Leidde de opgravingen van de Romeinse grafzerken op het grondgebied van het huidige Lyceum Émile Max in Schaarbeek.
Leopold III werd geboren in Brussel in 1901, waar hij in 1983 ook overleed. Als oudste zoon van koning Albert I en koningin Elisabeth werd hij koning der Belgen. Hij huwde prinses Astrid van Zweden en besteeg de troon in 1934, na het overlijden van zijn vader. Koningin Astrid kwam om het leven bij een auto-ongeluk in Zwitserland in 1935. Na de capitulatie in 1940 werd hij aangehouden door de Duitsers en gedeporteerd tot in 1945. Ondertussen was hij hertrouwd met Liliane Baels. Zijn terugkeer zorgde voor grote politieke verdeeldheid. Bijgevolg deed hij in 1951 troonsafstand ten voordele van zijn zoon Boudewijn. De laan kreeg haar naam op het hoogtepunt van de populariteit van Leopold III, in 1939.
De bouw van deze belangrijke verkeersweg, destijds casseyde naar Loven genoemd, aangezien hij naar Leuven leidde, dateert uit 1704 onder het bewind van Filips V, koning van Spanje.
Geboren in Binche in 1851, overleden in Sint-Joost-ten-Node in 1939.
Volksvertegenwoordiger (1900-1921) en minister van Financiën (1911-1914) in de regering van Broqueville. Benoemd tot minister van Staat in 1918.
Geboren in Oudenaarde in 1802, overleden in Brussel in 1878.
Nam deel aan de revolutie van 1830. Als secretaris van de Administratieve Commissie nam hij deel aan het opstellen van de Grondwet. Volksvertegenwoordiger (1831-1848) en voorzitter van de Kamer van Volksvertegenwoordigers in 1843. Gouverneur van de provincie Henegouwen (1841), later van Brabant (1845) en meerdere malen minister.
Herinnert eraan dat aan het kruispunt van de Lindestraat met de Chaumontelstraat een grote linde stond.
Deze Zweedse natuurkenner en schrijver werd geboren in Rashult (Zweden) in 1707, en overleed in 1778 in Hammarby (Zweden). Hij is de auteur van een binaire zoölogische (1735) en botanische (1753) nomenclatuur. Deze straat heette voordien de Nevreumontstraat, naar een grondbezitter uit de omstreken, maar kreeg haar nieuwe naam bij de gelegenheid van de honderdste verjaardag van het overlijden van deze natuurkenner.
Verwijzing naar het lindebos in het oostelijke deel van de gemeente. Vroeger strekte het lindebos zich langs de Leuvensesteenweg uit tot de grenzen van de huidige gemeente Oudergem. In een akte van 1145 schonk de hertog van Brabant het bos aan de abdij van Vorst, die bijna 7 eeuwen lang eigenaar van het bos zou blijven. In de 19de eeuw werd het bos geleidelijk gerooid om plaats te ruimen voor landbouw en verstedelijking, tot het uiteindelijk volledig verdween. De "Grote Bosstraat", die Linthout met de Sint-Servaaskerk verbond, is een laatste herinnering aan dat bos.
Deze naam werd gegeven aan deze straat omdat die destijds leidde naar het "linthout" (lindenbos) dat zich uitstrekte tussen het gehucht Helmet en de gemeente Etterbeek. Het Linthout maakte deel uit van het Zoniënbos, dat tot de grenzen van Schaarbeek reikte. Men kan de bomen op het Vergoteplein zien als zeldzame restanten uit die periode.
Jean Nicolas L’Olivier werd geboren in Brussel in 1792, en overleed in Luik in 1854. Op zijn vijftiende was hij reeds tweede luitenant in het Franse leger! Hij nam deel aan de napoleontische oorlogen in Wagram en Waterloo. Na de Belgische revolutie werd hij kolonel in het Belgisch leger, om zijn loopbaan te beëindigen als luitenant-generaal in 1842. Vroeger was dit de Notre-Damestraat, maar ze werd weleens foutief de L’Olivierstraat genoemd. Loodrecht op de L’Olivierstraat bevindt zich een doodlopende straat, die vroeger de Rubensimpasse heette. Deze werd omgedoopt tot de Korte L'Olivierstraat, en verwijst met haar nieuwe naam naar de verkeersader waar ze in uitmondt.